چین، سرزمینی با تمدن کهن و پررمزوراز، در طول تاریخ خود آداب و رسوم ویژه‌ای برای مراسم‌های عروسی و عزاداری خلق کرده است. این مطلب برگرفته از مقاله «پوشاک چینیان در آغاز یک زندگی نو و در پایان آن _ نگاهی به آداب لباس‌پوشیدن چینیان در مراسم‌های عروسی و عزاداری» نوشته خانم بهار صادقی （巴春天）، دانشجوی زبان چینی دانشگاه تهران منتشر شده در گاهنامه آسیانامه است و به بررسی پوشش سنتی در این مراسم‌ها می‌پردازد. با کافه آسیا همراه باشید.
مراسم عروسی چینی: تجلی شادی و سنت
مراسم عروسی در چین با لباس‌هایی باشکوه همراه و پر از نمادهای به اصطلاح «خوش‌یمن» در فرهنگ چینی مانند اژدها، ققنوس، رنگ‌های قرمز و طلایی است که ریشه در باورهای باستانی چینی دارند. در ادامه، جزئیات لباس عروس، داماد و مهمانان را بررسی می‌کنیم.
لباس عروس: جلوه‌ای از خوش‌یمنی
عروس‌های چینی معمولاً لباس‌های سنتی را انتخاب می‌کنند که نماد شادی و سعادت‌اند. ویژگی‌های لباس عروسی چینی عبارت‌اند از:
رنگ قرمز: در فرهنگ چینی، قرمز نماد زندگی، شادی و قدرت است و اعتقاد بر این است که ارواح خبیثه را دفع می‌کند. این رنگ در تمام عناصر لباس عروس غالب است.
طرح‌های اژدها و ققنوس: اژدها نماد قدرت و مردانگی و ققنوس نماد زنانگی و زیبایی است. این دو با هم هماهنگی زوج را نشان می‌دهند.
چی‌پائو: در شمال چین، عروس‌ها این پیراهن بلند و چسبان قرمز را انتخاب می‌کنند که با گلدوزی‌های طلایی و نقره‌ای از گل‌ها، پرندگان و نمادهای سنتی تزئین شده است. چی‌پائو به دلیل ظرافت و سادگی‌اش، نمادی از زیبایی مدرن و سنتی است.
چوئِن‌گوا: در جنوب چین، عروس‌ها لباسی دوتکه می‌پوشند که شامل دامن و کتی به نام لُنگ‌فنگ‌گوا (کت اژدها و ققنوس) است. این کت با گلدوزی‌های پیچیده ققنوس، اژدها و پنج خفاش تزئین می‌شود. پنج خفاش نماد پنج نعمت (طول عمر، ثروت، سلامت، فضیلت و آرامش) هستند.
تهیه لُنگ‌فنگ‌گوا با گلدوزی دستی فرایندی زمان‌بر است که ممکن است سه ماه تا یک سال طول بکشد و در ۱۶ مرحله انجام می‌شود. این لباس از دهه‌های ۷۰ و ۸۰ میلادی، تحت تأثیر سینمای هنگ‌کنگ، در جهان نیز شهرت یافته و به نمادی از فرهنگ چینی تبدیل شده است.
پارچه عروسی چینی
پارچه‌ای مربعی و ابریشمی روی سر عروس قرار می‌گیرد که با طرح‌های ققنوس یا گل صدتومانی (نماد شکوه و سعادت) تزئین شده است. این پارچه چهره و گردن عروس را می‌پوشاند و در لحظه‌ای خاص از مراسم توسط داماد برداشته می‌شود، که نمادی از آغاز زندگی مشترک است.
تاج ققنوس
تاج ققنوس، از سلسله مینگ (۱۳۶۸-۱۶۴۴)، یکی از باشکوه‌ترین زیورآلات عروس است. این تاج با جواهرات، مروارید و طرح‌های ققنوس تزئین شده و نماد قدرت، زیبایی و تجدید حیات است. عروس‌های مدرن نیز به دلیل زیبایی و اصالت این تاج، آن را انتخاب می‌کنند.
کفش‌های عروس
در استان جه‌جیانگ، عروس‌ها کفش‌های سنتی شانگ جیاو شیه را می‌پوشند که با پارچه‌های قرمز و سبز دوخته می‌شوند. این کفش‌ها نماد خوش‌اقبالی‌اند و گاهی توسط عروس یا دختران مجرد در صبح روز عروسی آماده می‌شوند. در برخی مناطق . فرهنگ چینی، اعتقاد بر این است که دوخت این کفش‌ها برای سازنده‌اش برکت می‌آورد.
لباس داماد: چانگ‌پائو ماگوا
داماد در مراسم عروسی لباس سنتی چانگ‌پائو ماگوا را می‌پوشد که از سلسله چینگ (۱۶۴۴-۱۹۱۲) به جا مانده است. این لباس داماد در عروسی چینی شامل:
چانگ‌پائو: جامه‌ای بلند و قرمز که نماد وقار و احترام است.
ماگوا: کتی کوتاه با گلدوزی‌های طلایی اژدها که مکمل طرح ققنوس لباس عروس است.
گلدوزی‌های دستی این لباس ممکن است تا یک سال زمان ببرد. طرح‌های اژدها روی ماگوا نه‌تنها زیبایی بصری دارند، بلکه قدرت و اقتدار داماد را نشان می‌دهند.
عروسی در هنگ‌کنگ و تایوان
آداب عروسی در هنگ‌کنگ و تایوان ترکیبی از سنت و مدرنیته است:
تایوان: عروس‌های سنتی ممکن است در طول مراسم سه تا پنج بار یا حتی بیشتر لباس عوض کنند. لباس اول معمولاً سفید و غربی‌ست و برای ورود به مراسم استفاده می‌شود. لباس دوم، که رنگ و سبک آن به سلیقه عروس بستگی دارد، برای بازی‌های سنتی و پذیرایی به کار می‌رود. لباس سوم برای عکس گرفتن و خداحافظی با مهمانان است. مراسم عروسی در تایوان بسیار شلوغ است و ممکن است ۳۰۰ تا ۵۰۰ مهمان، از اقوام دور تا همکاران، دعوت شوند. این پرجمعیتی نشان‌دهنده اهمیت روابط اجتماعی در فرهنگ تایوانی است.
هنگ‌کنگ: عروس‌ها ترکیبی از لباس سنتی (چوئِن‌گوا) و لباس غربی می‌پوشند. داماد نیز ماگوا مدرنیزه‌شده به رنگ قرمز و مشکی بر تن می‌کند. عروس زیورآلات طلایی زیادی می‌پوشد که هدایای خانواده‌اش هستند و نماد ثروت و حمایت خانوادگی‌اند. در بخش‌هایی از مراسم، زوج لباس‌های غربی می‌پوشند، به‌ویژه در ضیافت شام.
مراسم عزاداری چینی: سادگی و احترام به متوفی
مراسم عزاداری در چین با سادگی و احترام عمیق به متوفی برگزار می‌شود. لباس‌های عزاداری، که ریشه در سلسله جو (۱۰۴۶-۲۵۶ پیش از میلاد) دارند، نشان‌دهنده غم و پاکی‌اند.
لباس عزاداری: سانگ‌فو
لباس‌های عزاداری یا سانگ‌فو به رنگ سفید، نماد پاکی و عزا در فرهنگ چینی، دوخته می‌شوند. این لباس‌ها در پنج نوع اصلی وجود دارند که بسته به جایگاه متوفی و رابطه او با عزاداران انتخاب می‌شوند:
جن‌شوای: برای عزاداری افراد مهم (مانند والدین یا بزرگان) استفاده می‌شود و از پارچه‌های ضخیم و سنگین دوخته می‌شود.
دا گونگ: برای اقوام نزدیک‌تر.
شیاو گونگ: برای خویشاوندان دورتر.
سی ما: از پارچه‌های نازک‌تر برای مراسم ساده‌تر.
چی شوای: سبک‌ترین نوع برای عزاداری‌های عمومی.
ویژگی‌های لباس‌های سانگ‌فو:
آستین‌های بلند و گشاد: که در مچ آزاد هستند و حرکتی روان دارند.
کلاه سنتی: که در طول مراسم روی سر قرار می‌گیرد و نماد فروتنی است.
کمربند پارچه‌ای: برای بستن لباس در کمر.
تزئینات ساده: مانند بازوبند مشکی یا گل سفید روی سینه که نشانه عزاست.
در گذشته، اقوام دور شانه چپ خود را در مراسم برهنه می‌گذاشتند تا غم خود را نشان دهند، اما این رسم امروزه کنار گذاشته شده است. لباس‌های سانگ‌فو با طراحی ساده خود، احترام به متوفی و جدیت مراسم را منتقل می‌کنند.
ویدیو یوتوب لباس در مراسم عزاداری چینی
لباس‌های سنتی چینی در مراسم عروسی و عزاداری، آیینه‌ای از فرهنگ، تاریخ و باورهای این سرزمین هستند. در عروسی‌ها، رنگ قرمز و طرح‌های اژدها و ققنوس شادی و خوش‌اقبالی را به نمایش می‌گذارند، در حالی که در عزاداری‌ها، لباس‌های سفید سانگ‌فو سادگی و احترام را نشان می‌دهند. این مقاله راهنمایی جامع برای شناخت آداب پوشش در عروسی چینی و عزاداری چینی ارائه می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا با اطمینان در این مراسم‌ها شرکت کنید.
نظرات کاربران